NSC zoekt een nieuwe leider en zet daarom een vacature op de eigen site. In aanloop naar de verkiezingen op 29 oktober kunnen kandidaten zich melden. De naam Diederik Boomsma gonst, ook dankzij zijn Schaepman-lezing.
De vacature volgt op de opmerking van fractievoorzitter Nicolien van Vroonhoven dat ze nog niet zeker is dat ze zichzelf kandideert. Tegen Nieuwsuur zei ze dinsdag 10 juni dat ze daar ‘een ei over aan het leggen is’.
Die middag gonsde de naam van Diederik Boomsma als kandidaat-lijsttrekker. Hij wil er zelf nog niet op vooruitlopen, maar lijkt er wel voor in.
‘Ik ben vereerd dat zoveel mensen spontaan hun vertrouwen in mij hebben uitgesproken. Uiteraard wil ik graag de missie van Nieuw Sociaal Contract voortzetten. Nederland snakt naar oplossingen. Maar in welke rol ik dat doe – daar zal ik u binnenkort over informeren,’ zegt Boomsma in de wandelgangen van de Tweede Kamer.
Staatsmanschap als uitweg uit impasse
Over de wijze waarop het Kamerlid urgente problemen als migratie en stikstof wil oplossen, valt veel af te lezen in zijn vrijdag 6 juni gehouden Herman Schaepmanlezing, georganiseerd door de Stichting Sociale Christendemocratie.
In de lezing, genoemd naar de priester-politicus Herman Schaepman (1844-1903), haalt hij uit naar technocraten en populisten. Beiden zouden een sta-in-de-weg zijn voor oplossingen.
Om een uitweg te vinden, is volgens Boomsma klassiek staatsmanschap vereist: moeilijke afwegingen maken ten behoeve van het algemeen belang.
Het NSC-Kamerlid stond bij de verkiezingen in 2023 op plek 21 van de kandidatenlijst. De partij van (toen nog) Pieter Omtzigt behaalde twintig zetels, waarop Boomsma in de Kamer kwam toen andere NSC’ers doorstroomden naar het kabinet. Als enige CDA-raadslid in Amsterdam won hij in 2022 de titel Beste Raadslid van Nederland. Nu staat NSC in de peilingen een stuk lager. Lees de actuele peilingen hier.
Kritiek op populisme en technocratie
In zijn Schaepman-lezing bepleit Boomsma een weerbare democratie waarin fouten kunnen worden gecorrigeerd. Als een wet niet werkt, of het bestuur faalt, moet je die kunnen wijzigen of wegsturen en optreden. Dat correctiemechanisme werkt nu niet goed, zegt Boomsma, doordat het maken van politieke afwegingen verzandt in een juridisch-technocratisch moeras.
‘Populisme is deels een reactie daarop. Maar zowel populisten als technocraten lopen weg voor die eerlijke belangenafweging. De technocratie zegt: “Dit moet van de rechter, de wetenschap, de EU of de verdragen.” De populist zegt: “Niks mee te maken!” De één verschuilt zich achter de regels, de ander lapt ze aan zijn laars,’ aldus Boomsma.
Het ‘tragische karakter van de politiek’ dwingt volgens hem om weerstand te bieden aan de verleiding van zowel de technocratie als van het populisme.
‘Populisten doen alsof de belangenafweging niet bestaat, en technocraten claimen dat de afweging niet kan worden gemaakt. Dat vraagt ook om de bereidheid om de juridische en bureaucratische fuiken waar Nederland in is gezwommen, fundamenteel ter discussie te stellen. We moeten de politieke ruimte terugveroveren.’
Verdragen ter discussie stellen
Boomsma denkt dat de politiek uit deze fuiken kan komen, door het afwegen van belangen terug te brengen naar waar het hoort: het politieke domein.
‘Dat vraagt een herschikking van ons bestel. Dat betekent geen wetten maken die ambities bevatten zonder rekenschap van wat daarvoor nodig is, maar die vervolgens wel juridisch worden afgedwongen, zoals de volstrekt onhaalbare stikstofdoelen.
‘Dat betekent ook de moed om die internationale en Europese verdragen die de ruimte voor politieke keuzes over migratie frustreren, ter discussie te stellen. Het huidige asielbeleid is failliet en vraagt om fundamentele herziening van recht op verblijf hier, naar hulp en opvang elders.’